Zeus ve kardeşleri babaları Kronos'u (Satürn) gökten indirip öldürdükten sonra krallığın yani gökyüzünün denizlerin ve yeraltının yeni sahiplerini seçmeleri gerekir. Hades (Plüton) kardeşlerinin en büyüğü olduğu için krallığın yeni sahibidir. Fakat Zeus buna izin vermez krallığı ele geçirmek için Hades' i kandırır ve aralarında kura çekerler. Kuradan Zeus gökyüzü ve krallığı, Poseidon denizleri ve Hades ise yeraltını çeker. Hades Ölüler Diyarına hapsedildiği için mutsuz tanrıya dönüşür. Çünkü insanlar ölümden nefret ederler. Hades karanlık, kasvetli ve puslu nehirleri olan ölülerle dolu olan bir yerdi. (Jan Brueghel - Aenaes and the Sybil in Hades) Hades' de Tataros tanrılara karşı gelenlerin atıldığı alevlerden nehirlerin olduğu cehennem, Asphodel sıradan ruhların gezdiği sessiz kasvetli yer olan araf, Elysion ise kahramanlar ve şanslı iyi ruhların gönderildiği cennetti. Mağaralar yeryüzü yeraltı arasında Hades'in kullandığı geçiş kapılarıydı. (Eleusis' deki Hades tapınağı) Hades ölüler diyarındaki ruhları denetlemek için Charon(Azrail) ve Cerberus (üç başlı köpek) görevlendirmişti. Cerberus, Hades' in kapısındaki bekçi köpekti. Ölülerin kaçmasını önlerdi. Ayrıca gökyüzündeki Büyük Köpek Takımyıldızı'ndaki (Canis Major) en parlak olan köpek yıldızı Siriüs onu simgelerdi. (Siriüs Köpek Yıldızı) Charon ölüleri kayığıyla obolos (gümüş sikke) karşılığı Styx nehrinin sonunda Hades' e götürürdü. Styx nefret nehriydi ve suyu zehirliydi. Her ölü Styx nehrini geçmek için sikke ödemek zorundaydı. Ölü gömülmeden önce ağzına veya göz kapaklarına obolos konulmazsa ölü huzursuz biçimde geri döner ve rahatsız ederdi. Bu durumu lehine kullanmak isteyen yunanlılar elleri ve ayakları bağlanmış, etrafı beddualar yazılı küçük tabutlardaki vodoo bebekleri Hades'e gidemeyecek olan ölülerin(cinayete kurban giden) mezarlarına koyup düşmanlarını rahatsız ederlerdi. (Vodoo Bebekleri) Afrodit Poseidon' dan sonra Hades'in de ona boyun eğmesini sağlamak için oğlu Eros' u yanına çağırır ve Zeus'un eşi Demeter' in kızı Kore' ye (Persephone) aşık etmesini ister. Eros, Hades' i Kore' ye tutkuyla aşık eder ve sonra Kore' ye aşık olan Hades, Zeus' un evlenmelerine izin vermesini ister. Zeus ona gizlice yardım eder. Kore çiçek toplarken ışıltılı bir nergis görür , bu çiçek Zeus tarafından yerleştirilmiştir. Kore nergisi koparmasıyla birlikte yer yarılarak siyah atlı arabasıyla Hades karşısına çıkar ve kızı yeraltına kaçırır. Bernini' nin "Persephone' un Kaçırılışı" eserinde bu anı tümüyle yaşarız. (Gian Lorenzo Bernini - Persephone' un Kaçırılış)
Bernini eseri Kardinal Scipione Borghese için yapmış. Eser inanılmaz derecede gerçekçi ve doğal görünür. Hades hiyerarşik bakış açısına göre (tanrı) bir kadından daha büyük yapılmıştır, ayaklarının dibinde yerleştirilmiş olan Cerberus onun Hades olduğunu kanıtlar. Hades sağ bacağındaki ağırlığı sol bacağıyla dengelemiş böylece Koreyi sağ koluyla sıkıca yakalamıştır. Hadesin sağ eli Kore' yi ne kadar çok istediğini ve çok kararlı olduğunu bize gösterir. Kore ise hangi açıdan bakarsak bakalım bize yalvarır ve haykırır. Korenin sağ kolu umutsuzca havada çırpınır , rüzgar saçlarında hissedilir. Hadesin yüzünü sol eliyle iter. Heykel bize etrafında 360 derece dönmeye zorlar tamamiyle direniş anı ve hareketi bize yansıtır. Burada Hades' in acımasızlığına ve Kore' nin boşa çırpınışlarına tanık oluruz. Kızına çok düşkün olan Demeter bu acıyla sarsılır sabanları kırar, öküzleri ve sahiplerini öldürür. Dünyaya sakladığı tohumların kurutmasını emreder, toprak kısa sürede çoraklaşır ve kuraklık başlar. Demeter kızını görene dek dünya üzerinde hiçbir tohumun yeşermesine izin vermez. Zeus' dan kızını geri getirmesini ister. Bu duruma dayanamayan Zeus sadece yeraltında birşey yemedi ise Kore' nin geri döneceğini söyler. Hades, eşi Persephone(Kore)' un sonsuza dek yanında kalması için ona nar verir. Kore yediği nar tanesi kadar (üç ay) Hades' de kalmak zorunda kalır. Her yıl sonbahar ekinlerinin hasatından sonra Kore kış ayları için eşinin yanına Hades' e iner. Demeter dünyayı o zaman çorak bırakacaktır. Güneşin ısıttığı ilkbahar geldiği aylar Kore geri dönecektir. Demeter tohum veren bitkilerin çiçek açmasını sağlar böylece mevsimlerin düzeni yeniden kurulur. Kaynaklar: Yunan Mitleri (Robert Graves) http://www.dr.com.tr/kitap/yunan-mitleri/robert-grav%C3%AAs/din-mitoloji/mitoloji-efsane/urunno=0000000162959 Sanatın Tüm Öyküsü (Stephen Farthing) http://www.dr.com.tr/kitap/sanatin-tum-oykusu/stephen-farthing/sanat-tasarim/sanat-tarihi-ve-kurami/urunno=0000000429630 Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/The_Rape_of_Proserpina
0 Comments
Leave a Reply. |